Meme Sorunları

[Şahmaran.]

Emzirme güçlüklerine yol açan birçok meme sorunu vardır. Bu durumların tanınması ve tedavisi hem anneyi rahatlatır hem de emzirmenin devamını sağlar.

Meme boyutları ve şekilleri çok farklıdır. Bebekler hemen her çeşit memeden emebilir.

Düz ve İçe Çökük Memelerin Düzeltilmesi:
Doğum öncesi tedavi: yararsızdır.
Hemen doğum sonrası tedavi: Anne kendine güvenmeli ve bebeğinin memesinden emeceğine inanmalıdır. Başta zor olur faka sabır ve kararlılıkla başarırsınız. Bebeği memenin ucuna değil memenin kendisine yerleştirmelidir. Bebeğin ağzına alabildiğince çok meme alması gerekir. Bebek emdikçe memeyi ve ucunu dışarı çıkarır. Bebeğin kendi istediği şekilde memeye yerleşmesine izin verin. Bazı bebekler bunu kendi kendine öğrenirler. Değişik pozisyonlarda emzirmeyi denemelidir.
Gerekirse pompa veya şırınga kullanılmalıdır. Bazen emzirme öncesinde meme ucunun çıkmış olması bebeğin memeye yerleşmesini kolaylaştırır. Bunun için meme ucunun uyarılması bazen yeterli olur. Eğer yeterli olmazsa meme pompası ya da şırınga kullanılabilir.

İlk iki hafta, bebek meme ucunu çıkaramadı ise, elektrikli süt sağma makineleriyle meme boşaltılmalı ve bebeğe verilmelidir. Her ilde elektrikli süt sağma makinelerini kiraya veren şirketler bulmak mümkündür. 10 günlük kira miktarı elde edilen süte göre düşünüldüğünde çok ucuzdur. Doğumdan sonra iki hafta içinde memeler gelişir, yumuşar ve meme başı daha çubuk çıkar.

 

[Şahmaran.]

Öncelikle dolu meme ile tıkanmış meme kavramlarını birbirinden ayırmak gerekir.

Dolu memeler: sıcak, ağır ve serttir. Buna karşılık süt gayet güzel akar, sütün memelerden damladığını görebilirsiniz.
Bu normal doluluktur. Bazen dolu memeler yumru yumru olurlar.
Anneye gereken tek tedavi daha sık emzirmeyle sütün boşalmasıdır. Emzirme sonrası ağırlık, sertlik ve yumru yumru olma durumu azalır. Memeler yumuşayıp rahatlar. Birkaç gün içinde bebeğin ihtiyacına göre bir ayarlama yapılır ve memeler bu kadar dolu olmazlar.

Tıkalı memeler: kısmen süt kısmen de fazla kan ve doku sıvısıyla haddinden fazla dolup süt akışının engellenmesi demektir.
Memelerin parlak görünmesi ödemden dolayıdır. Böyle memeler acı verir ve süt iyi akmaz.
Deri gergin olduğundan meme ucu düzleşmiştir.
Meme ucunun böyle gergin ve düz olduğu durumlarda, emzirme ve sütün boşaltılması zorlaşır.
Bazı tıkanmış memelerin derisi kırmızı görünür ve annenin ateşi çıkar. Bu, meme iltihabı gibi görünse de ateş 24 saat sonra düşer.
Dolu ve tıkanmış memelerin arasındaki farkı bilmek gerekir. Tıkanmış memelerin tedavisi kolay olmayabilir.
Tıkanmış memelerden süt akmamasının nedenlerinden biri içerisindeki sıvının yapmış olduğu basınç, bir diğeri de oksitosin refleksinin çalışmıyor olmasıdır.
Meme tıkanmasının nedenleri:
Fazla süt, emzirmeye başlamanın geciktirilmesi, memeye kötü yerleşme sonucu sütün yeterince boşaltılamaması,emzirmenin kısa kesilmesidir.
Tıkanmayı önlemek için anne neler yapmalıdır:

• Emzirmeye doğumdan sonra hemen başlamak
• Bebeğin memeye iyi yerleşmesini sağlamak
• Emzirme süresini sınırlandırmamak

Meme tıkanmasının tedavisi:
Tıkanmanın tedavisinde esas olan sütün boşaltılmasıdır.Süt boşaltılamazsa, iltihap ya da apseye yol açıp süt üretimini azaltabilir.bebek emebiliyorsa sık sık emzirilmelidir. Sütü boşaltmanın en iyi yolu budur. Bebeğin memeye iyi yerleşmesi önemlidir.iyi yerleşirse meme ucunu tahriş etmez.
Bebek ememiyorsa sütün boşalmasına yardım gerekir. Anne kendi başına bu işi elle , meme pompasıyla ya da ılık bir şişeyle yapabilir. Meme serttir. Sert memeden dolayı bebek alamıyorsa bebeğin emebileceği yumuşaklığı sağlamak için az miktarda sütün sağılması bile yeterli olur.
Tıkalı memeyi emzirmeye başlamadan önce oksitosin refleksini uyarmak gerekir. Oksitosin refleksini uyarmak için:

• Memelere ılık yaş pansuman ya da ılık duş; Bazen ılık duş,sütün akmasını ve memelerin bebeğin emebileceği kadar yumuşamasını sağlar.
• Omuz sırta masaj
• Memelere hafif masaj
• Meme ve meme ucu derisini uyarmak
• Annenin rahatlamasına yardımcı olmak
• Emzirme sonrası memelere soğuk yaş pansuman yapınız. Bu ödemi azaltır.
  

 

[Şahmaran.]

Meme iltihabı, meme tıkanıklığı (şiş meme) veya kanal tıkanıklığı sonucu gelişir.
Kanal tıkanıklığı memenin bir kısmındaki sütün oradan uzaklaştırılamadığında gerçekleşir. Kanal bazen sütün kıvamlı, koyu olması sonucu tıkanmış olabilir. Süt boşaltılamazsa meme dokusunda iltihap oluşur. Buna infektif olmayan mastit (meme iltihabı) denir. Bazen meme dokusu bakteri ile infekte olur buna infektif mastit adı verilir. Yalnızca memeye bakarak, meme iltihabının infektif olup olmadığı anlaşılamaz. Eğer belirtiler ciddi ise annenin antibiyotik tedavisine ihtiyacı vardır.
Memenin bir bölgesinde hassas üzeri kırmızı bir şişlik gözlenir. Annenin ateşi yoktur ve kendini iyi hisseder.
Tıkalı kanal ve meme iltihabı nedenleri:
Kanal tıkanıklığının ve meme iltihabının en önemli nedeni memenin tümünden veya bir bölümünden süt boşalmasının yetince olmamasıdır.
Memenin tümünden süt boşalmasının yetersiz oluşunun nedenleri:

• Seyrek emzirme,
• Anne çok meşgul olduğunda;
• Bebek daha az emmeye başladığında(gece uyuduğu için veya düzensiz emdiği için)
• Emzirme düzeninde değişiklik (örneğin bir yolculuk nedeniyle)
• Etkin olmayan emme(bebek memeye iyi yerleşmediğinde görülür.)
• Memenin bir bölümünden süt boşaltılmasının yetersiz olması:
• Bebek iyi yerleşmemişse memenin yalnız bir kısmındaki sütü boşaltacaktır
• Sıkı giyeceklerin baskısı, annenin gece özellikle sütyen giyerek veya memenin üzerine yatarak süt kanalının tıkanmasına neden olması;
• Emzirme sırasında annenin parmaklarının baskısı;
• Sarkık bir göğüsün alt bölümünün iyi boşalmaması.
• Diğer önemli bir faktör annenin stresli olması ve çok çalışmasıdır. bu yüzden bebek daha seyrek ve daha kısa sürede emer.
• Eğer meme başında çatlak varsa bakteriler meme dokusuna kolayca girebilir. Bu da memeye iyi yerleşmemenin sonucudur.

Kanal tıkanıklığı ve meme iltihabının tedavisi;
Tedavinin en önemli kısmı etkilenmiş meme bölgesindeki sütün boşaltılmasıdır. Zayıf boşalmanın nedenlerini araştırıp düzeltmek gerekir.

• Bebeğin memeye yerleşmesinin uygunluğunu kontrol edin
• Sütyeninize dikkat edin.Sıkı sütyen takmayın.
• Emzirirken, memelerinize parmaklarınızla fazla baskı yapmayın.
• Memeler sarkık ise, emzirirken memeleri yukarıya kaldırın.

Bu nedenlerden hiçbiri yoksa, bebeğinizi sık sık emzirin. Bebek emerken tıkalı alandan meme ucuna doğru masaj yapın. Öğünler arasında memelere sıcak kompresler hazırlayın. Emzirmeye sağlam memeden başlayın. Bebeği her emzirmede değişik bir pozisyonda tutun. Bu , memenin çeşitli yerlerindeki sütün boşaltılmasını sağlar.
Eğer emzirmek zorsa, memeyi pompa ile boşaltın. Süt mutlaka sağılmalıdır. Süt memede kalmaya devam ederse apse gelişebilir.
Genelde kanal tıkanıklığı veya mastit, memenin o bölümünden süt boşaltılırsa, bir gün içinde iyileşebilir.
24 saat içinde hiçbir değişme olmazsa anneye antibiyotik, ağrı kesici, tam istirahat verilmelidir.

 

[Şahmaran.]

Meme ucu çatlaklarında yapılacaklar:
Bebeğin memeye düzgün yerleştirilmesi sağlanmalı, emzirmeye ara verilmemelidir. Meme ucu çevresindeki deri; kızarık, parlak, pul pul ise, kaşıntı, derinlere işleyen acı var ise, ya da yaralar geçmiyorsa candida (mantar tedavisi) uygulamak gerekir. Bu tedavide anne memesine nistatin krem günde dört kez emzirme sonrası sürülür. Belirtiler geçtikten sonra 7 gün daha kullanıma devam edilir. Bebeğinize nistatin suspansiyon. Bebeğin ağzına, günde 4 kez emzirme sonrası, damlalıkla 7 gün süreyle ya da anne iyileşene kadar damlatılır.
Meme çatlakları oluşmaması için;
Memelerinizi günde 1 kereden fazla yıkamayınız, yıkarken sabun kullanmayınız, havluyla sertçe ovuşturmayınız.
Memelerin emzirme öncesi yada emzirme sonrasında yıkanması gerekmez. Vücudun diğer kısımları kadar yıkanması yeterlidir. Yıkanırken derinin doğal yağları kaybolduğundan aşırı yıkama yara oluşmasını kolaylaştırır.
İlaçlı losyon veya merhemlerden, deriyi tahriş ettikleri ve herhangi bir yararı olmadığı için kaçınınız.
Emzirme sonrası çıkaracağınız bir miktar sütle meme ucu çevresini hafifçe ovmanın iyileştirici etkisi vardır.

 

[sadiye]

Emegine saglik canim