Anne babaların en çok zorlandığı süreçlerden biri tuvalet eğitimidir. Tuvalet eğitimine çocuğun ve anne-babanın hazır olduğu bir dönemde başlanması çok önemlidir. Bu dönemde dikkat etmeniz gereken önemli noktalar var. Bunlardan ilki, çocuğunuzun yaşıdır. Çünkü çocukların 18-24 aylık olana kadar bağırsak-mesane sinir ve kasları yeterince gelişmez,idrar ve kaka kontrollerini tam yapamazlar. Bağırsak, mesane sinirlerini ve kaslarının kontrolü her çocukta değişkenlik gösterebilir. Bazı çocuklar, 18-24 ayları arasında bunu başarabilirler. Bazı çocukların sinirlerini ve kaslarını kontrol edebilmeleri 4 yaşı bulabilir. 18 aydan önce tuvalet eğitimi konusunda baskı yapmak ya da çocuğa alıştırmalar yaptırmak çok da fazla sonuç getirmez.Sonradan tekrar çişini yapmaya başlar.
Genellikle kız çocukları, erkek çocuklarından daha önce tuvalet alışkanlığı kazanırlar. Bu yetenek kızlarda ortalama 2.5 yaş, erkeklerde 3 yaştır. Yine de tuvalet eğitimi için en doğru zaman onun hazır olduğu andır.
Zamanlama önemli
Öncelikle çocuklar barsaklarında ve idrar kesesinde doluluk olduğu hissini kavrayabilmelidir. Bunu ıkınarak belli ederler.
Basit kelime ve cümleleri kurabiliyorsa sizinle iletişime geçebilecek ve tuvalet yapmanın önemini kavrayabilecektir.
Bezini kirlettiğinde rahatsız olduğunu belirtebilmelidir. Hatta bezini çıkarmak için adımlar atmaya da başlayabilir. Lazımlığa ya da tuvalete oturmak için girişimlerde bulunmaya başlar. Genellikle gün içinde 2-3 saat kuru kalabiliyorsa, kendi vücudu ile ilgili sorular soruyorsa tuvalet eğitimini de başarabilir.
Tuvalete girdiğinizde o da girmek, sizi izlemek, oturmak, sifonu çekmek, tuvalet kağıdını koparmak istiyorsa tuvalet eğitimi çok kolaylaşır. Altını daha uzun süre temiz tutmaya başlarsa, çişini ya da kakasını yaparken vücut hareketleriyle bunu belli etmeye başlarsa, sessizce bir yere gidip çömeliyor ve dışkıdan rahatsız olduğu için bacaklarını açarak yürümeye başlıyorsa tuvalet eğitimi zamanı gelmiş demektir.
Şunları yapabilirsiniz:
Genellikle kız çocukları, erkek çocuklarından daha önce tuvalet alışkanlığı kazanırlar. Bu yetenek kızlarda ortalama 2.5 yaş, erkeklerde 3 yaştır. Yine de tuvalet eğitimi için en doğru zaman onun hazır olduğu andır.
Zamanlama önemli
Basit kelime ve cümleleri kurabiliyorsa sizinle iletişime geçebilecek ve tuvalet yapmanın önemini kavrayabilecektir.
Bezini kirlettiğinde rahatsız olduğunu belirtebilmelidir. Hatta bezini çıkarmak için adımlar atmaya da başlayabilir. Lazımlığa ya da tuvalete oturmak için girişimlerde bulunmaya başlar. Genellikle gün içinde 2-3 saat kuru kalabiliyorsa, kendi vücudu ile ilgili sorular soruyorsa tuvalet eğitimini de başarabilir.
Şunları yapabilirsiniz:
- Çocuğunuzun lazımlığını tuvalette kolaylıkla ulaşabileceği bir yere koyun. Ama lazımlığı evin her yerine götürmesine de izin vermeyin.
- Bezini gündüzleri ne zaman kirlettiğine dikkat edin. Bu zamanlarda lazımlığa oturtmaya çalışın. Eğer bu zamanı tespit etmekte zorlanıyorsanız, kendiniz belli saatlerde onu lazımlığına oturtun. Yemekten sonra uygun bir zamandır. Beslenmeden sonra çocuklar daha kolay kaka yaparlar.Buna gastro-kolik reflex denir.
- Lazımlığa oturmaktan çekiniyorsa ona rahatlatıcı şeyler söyleyin. Onu yalnız bırakmayın. Konuşarak, sevdiği bir oyuncakla beraber oynayarak onu rahatlatmaya çalışın. Tuvalet alışkanlığı kazandırmak ilgi ve zaman gerektirdiği için, anne ve babanın sabırlı olmaları çok önemlidir
- Kimi çocuklar lazımlığı sevmezler. Israrla lazımlığı kullanmaya çalışmayın. Çocuklar için özel üretilen, tuvalet adaptörlerinden deneyin.
- Çocuğunuz inatla lazımlığı da tuvaleti de kullanmayı reddediyorsa zorlamayın. Sonra oturursun diyerek onu zorlamadığınızı ama bu işten de vazgeçmediğinizi belirtin.
- Çocuğunuzun kakasından iğrenir ya da burnunuzu tıkayarak rahatsız olduğunuzu belirtir davranışlarda bulunursanız, çocuğunuz bu normal yaşamsal ihtiyacının ayıp, kötü bir şey olduğunu düşünecektir. Ona, mutlaka bunun çok normal ve herkes tarafından yapılan bir şey olduğunu anlatmanız gerekir.
- Çocuk, çişi geldiğinde oturağı kullanması konusunda cesaretlendirilmelidir,
- Çocuk, düzenli olarak yatağa girmeden önce tuvalete götürülmeli ve oturak yatağın yanına veya yakınına konularak, çocuğun oturağa kolay ulaşması sağlanmalıdır.
- Çocuğunuza bezini yavaş yavaş bıraktırabilirsiniz. Başlarda, gündüz belli saatlerde çıkarılan bezler, daha sonra daha uzun saatler takılmayabilir. Bu dönemde alıştırma külotları size yardımcı olacaktır. Uyuduğu anlarda altını bezlemeye devam edebilirsiniz. Çocuk gündüz düzenli olarak kuru kalıyorsa, evin içinde bezsiz alt çamaşırlarıyla dolaşmasına izin verilmelidir.
- Her çocuk tuvalet eğitimi sürecinde ara sıra altına kaçırabilir. Bu durumda çocuğa kızılmamalı, ayıplanmamalı, cezalandırılmamalıdır. Kaslarını kullanmayı öğrenirken kaçırmalar olağandır ve biraz zaman alabilir,
- Tuvalet eğitiminin her aşamasında çocukla konuşularak, çocuğu cesaretlendirmek gerekir,
- Gece kuruluğu nadiren gündüz kuruluğu ile aynı anda başlayabilse de, çoğunlukla gerçekleşmesi aylar, yıllar alabilir.
- Tuvalet eğitiminin tamamlanması çocuktan çocuğa değişmekle birlikte çocuğun 5 yaşına kadar altını ıslatmamayı, 4 yaşına kadar da altını kirletmemeyi öğrenmesi beklenir.
- Tuvalet eğitimi sürecinde geri dönüşler yaşanabilir. Geri dönüşlerde eğitime bir süre ara verilmelidir. Başarısızlık hissine kapılıp, panik olunmamalıdır.
- Çevrenizdekileri bu dönem hakkında uyarın. Çocuğunuzu olumsuz etkileyecek şeyler söylemelerine engel olun. Onları da ne yapılıp, ne yapılmaması gerektiği konusunda bilgilendirin.
