Sigara; kanser, kalp ve akciğer hastalıkları başta olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarının başlıca nedenlerinden birisidir. Dünyada her yıl 5 milyon kişi ve Türkiye’de 100 binden fazla kişi (bütün ölümlerin dörtte biri) tütün kullanımına bağlı nedenlerle hayatını kaybetmektedir. Bu sayının 2030 yılında 240 bine kadar artacağı tahmin edilmektedir. 1980’li ve 1990’lı yıllarda Türkiye’de tütün ürünleri kullanımında %80 dolayında artış olmuştur. Bunun sonucunda, hastaneye yatırılan akciğer kanserli hasta sayısı 1960 ile 2004 yılları arasındaki 40 yıllık sürede 45 kat artarken, Türkiye’nin nüfusu bu dönemde 2.5 kat artmıştır.
Erkeklerde tüm kanser türlerine bağlı ölümlerin %35’inin, kadınlarda ise %15’inin nedeni sigaradır. Akciğer kanserine bağlı ölümlerin %90’ının nedeni de yine sigaradır. Akciğer kanseri, kanser nedeniyle ölümler arasında 1. sırada yer almaktadır. Ayrıca sigara, kronik bronşit ve amfizem gibi nefes darlığı yapan solunum sistemi hastalıklarının en önemli nedenidir. Bu hastalıklar nedeniyle ölüm, hiç içmeyenlerdekinden 40 kat fazladır. Sigara, kan dolaşımı ve damarlar üzerine etkileriyle beyin damarı hastalıkları ve felç olma riskini artırmakta, bacak kangrenlerine neden olmaktadır.
Aşağıdaki tabloda sigara kullanımının çeşitli hastalıklarda oluşturduğu risk artışları gösterilmektedir. Ayrıca sigara içenlerde zaman içinde egzersiz kapasitesinde giderek azalma da olmaktadır.
Sigaranın çeşitli hastalıklara yönelik riskte oluşturduğu artış
Akciğer kanseri13-22 katGırtlak kanseri16 kat Prostat kanseri2 katErkeklerde iktidarsızlık10 kat Ağız kanseri3-30 katYemek borusu kanseri8-10 kat Felç (inme)2-22 katÜlser2 kat Diş eti kanseri5-14 katMesane kanseri2-3 kat Bacak damarı hastalığı2 katKronik bronşit2-24 kat Dil kanseri4-33 katPankreas kanseri2 kat Ani ölüm10 katKalp krizi1-4 kat Bademcik kanseri7-11 katRahim ağzı kanseri16 kat Kadınlarda kısırlık10 kat
Sigaranın diğer zararları arasında aşağıdaki örnekler sayılabilir:
- Hamile kadınlarda düşük ve erken doğum riski artar
- Bebeklerin düşük doğum ağırlıklı doğma riski artar
- Doğum sırasında bebeklerin ölüm riski daha yüksektir
- Bebeklerin ani ölüm riski 6 kat fazladır
- Bebeklerin zekâ düzeyi düşük olabilir
- Bebeklerde davranış bozuklukları görülebilir
Sigaranın uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına neden olduğu iyi bilinmektedir, ancak sigara ilk olarak temas ettiği ağız ortamı ve dişlerde de önemli zararlara yol açabilmektedir.
- Dişlerin üzerinde katran artıkları birikimi veya koyu kahverengi leke oluşumu
- Damakta kırmızı renkli iltihabi oluşumlar
- Dişeti hastalığına ve diş çürüklerine yatkınlıkta artış
- Kötü ağız kokusu
- Siyah kıllı dil görüntüsü
- Ağızda doku bozuklukları
- Dişeti çekilmesi
- Ağız kanseri
