Böbrek Yetmezliğinin Nedenleri
Benim sürekli çalışmam gerekir. Kan akımı olduğu sürece gelen sıvıyı süzüp vücut için fazla veya gereksiz olan atıkları attıktan sonra geri kalan sıvının yoğunluğunu düzenleyip dolaşıma geri yollarım.
Çıkardığım idrar miktarı hava sıcaklığına, hareket düzeyine, aldığım sıvı miktarına göre değişir. Bana bu konuda deri yolu ile terleme ve nefes alıp verme yolu ile akciğerlerde yardımcı olur. İshal ve kusma gibi sıvı kaybına neden olan hastalıklarda su tutarak yardımcı olurum. Ama mutlaka belli bir miktarda sıvıyı temizlemeliyim. Bu çok azalırsa nefronlarım hasar görebilir ve glomerüller süzme işlevini yerine getiremezler. Bu idrar miktarının azalışından hemen anlaşılabilir. Bu gibi durumlara böbrek yetersizliği adını veriyoruz. Bu duraksama bir travma veya şok gibi aniden olursa akut böbrek yetersizliği, çeşitli böbrek hastalıklarının yaptığı hasar sonucu geri dönüşümsüz olarak ilerliyor ise kronik böbrek yetersizliği diyoruz.
Çıkardığım günlük idrar miktarı 250 ml. altına inerse buna oligüri, 50 ml. altına inerse anüri diyoruz. Bu kritik sınırlar benim sağlıklı bir şekilde süzme görevlerimi yerine getirebilmem için önemli. Acil durumlarda veya yoğun bakımlarda doktorlar kronik böbrek yetersizliğine ilerlememem için mutlaka günlük idrar çıkışını artırmaya ve 50 ml. üzerinde tutmaya çalışırlar. Bunun için gerekli sıvıları ve idrar söktürücü ilaçları vererek beni çalışmaya zorlarlar.
Böbrek yetmezliğinin bilinen bir çok nedeni vardır, ancak insanların büyük bölümünde neden hiçbir zaman bulunamaz. En sık nedenler; diyabet, yüksek kan basıncı ve böbreklerin glomerülonefrit adı verilen ağrısız inflamasyonudur. Böbrekteki filtreleme birimlerinde (nefronlar) giderek artan bir kayıp söz konudur.
Sıkça rastlanan diğer nedenler; böbreklerde kalıtsal olarak kistlerin bulunması (polikistik böbrek hastalığı), tekrarlayan böbrek enfeksiyonları veya çocuklukta böbrek enfeksiyonları (piyelonefrit) geçirmek ve idrar akışında bir tıkanıklık olmasıdır.
Böbrek yetmezliğinin sık görülen nedenlerinin özeti:
Benim hastalıklarım bunlardan ibaret değil. Yaşamı tehdit etmese bile çok ağrı ve acı veren böbrek taşları oluşturabiliyorum. Bu taşlar çeşitli büyüklüklerde ve yerlerde olabilirler. İdrar yollarından geçebilecek kadar küçük olanlar nispeten daha kolayca idrar ile atılır. Daha büyük olanlar geçemeyecekleri bir noktaya geldiğinde bıçak saplanır gibi bir ağrı oluştururlar. Böbrek taşlarının çoğu kendiliğinden düşer. Düşmeyenler ise ESWL denen yüksek ses dalgaları ile veya cerrahi yöntemler ile çıkarılabilir. Tekrar oluşmasını önlemek için 2 litre üzerinde su alınması, lifli besinler ile beslenme, tuz ve protein kısıtlaması tavsiye edilir.
Böbrek tümörleri iyi huylu (benign) veya kötü huylu (malign) olabilirler. İyi huylu olarak en sık adenomlar görülür. Kötü huylu olanlar arasında böbrek adenokarsinomu ve Wilms tümörü (nefroblastoma) görülür.
Benim sürekli çalışmam gerekir. Kan akımı olduğu sürece gelen sıvıyı süzüp vücut için fazla veya gereksiz olan atıkları attıktan sonra geri kalan sıvının yoğunluğunu düzenleyip dolaşıma geri yollarım.
Çıkardığım günlük idrar miktarı 250 ml. altına inerse buna oligüri, 50 ml. altına inerse anüri diyoruz. Bu kritik sınırlar benim sağlıklı bir şekilde süzme görevlerimi yerine getirebilmem için önemli. Acil durumlarda veya yoğun bakımlarda doktorlar kronik böbrek yetersizliğine ilerlememem için mutlaka günlük idrar çıkışını artırmaya ve 50 ml. üzerinde tutmaya çalışırlar. Bunun için gerekli sıvıları ve idrar söktürücü ilaçları vererek beni çalışmaya zorlarlar.
Böbrek yetmezliğinin bilinen bir çok nedeni vardır, ancak insanların büyük bölümünde neden hiçbir zaman bulunamaz. En sık nedenler; diyabet, yüksek kan basıncı ve böbreklerin glomerülonefrit adı verilen ağrısız inflamasyonudur. Böbrekteki filtreleme birimlerinde (nefronlar) giderek artan bir kayıp söz konudur.
Sıkça rastlanan diğer nedenler; böbreklerde kalıtsal olarak kistlerin bulunması (polikistik böbrek hastalığı), tekrarlayan böbrek enfeksiyonları veya çocuklukta böbrek enfeksiyonları (piyelonefrit) geçirmek ve idrar akışında bir tıkanıklık olmasıdır.
Böbrek yetmezliğinin sık görülen nedenlerinin özeti:
- Diyabet
- Yüksek kan basıncı
- Glomerülonefrit
- Polikistik böbrek hastalığı
- Çocuklukta geçirilen böbrek enfeksiyonu nedeniyle böbreğin yara alması
- Tıkanıklık
Benim hastalıklarım bunlardan ibaret değil. Yaşamı tehdit etmese bile çok ağrı ve acı veren böbrek taşları oluşturabiliyorum. Bu taşlar çeşitli büyüklüklerde ve yerlerde olabilirler. İdrar yollarından geçebilecek kadar küçük olanlar nispeten daha kolayca idrar ile atılır. Daha büyük olanlar geçemeyecekleri bir noktaya geldiğinde bıçak saplanır gibi bir ağrı oluştururlar. Böbrek taşlarının çoğu kendiliğinden düşer. Düşmeyenler ise ESWL denen yüksek ses dalgaları ile veya cerrahi yöntemler ile çıkarılabilir. Tekrar oluşmasını önlemek için 2 litre üzerinde su alınması, lifli besinler ile beslenme, tuz ve protein kısıtlaması tavsiye edilir.
Böbrek tümörleri iyi huylu (benign) veya kötü huylu (malign) olabilirler. İyi huylu olarak en sık adenomlar görülür. Kötü huylu olanlar arasında böbrek adenokarsinomu ve Wilms tümörü (nefroblastoma) görülür.
