Kayak

Şahmaran.

Admin
Admin
Katılım
9 Temmuz 2008
Mesajlar
38.082
Tepki
50.395
Puan
113
Kayak


TARİHÇE:

Aslında kayak, ilk insanın karla tanışmasından beri bizimle. Ama spor olarak biraz daha yeni.
Bundan 80 yıl kadar önce kayak, bir avuç maceraperestin, şehirli "normal" insanların hayret dolu bakışları altında yapmaya cesaret ettiği bir macera sporu idi. Bugün mü? 50.000 civarı Alpinist kayakçı, 40 ülkeye yayılmış 300'den fazla önde gelen kayak merkezinden çıkmıyor, kışları kayağa gitmek sıradan bir olay olup çıktı bile.
1920'lerde bu işin öncüsü olanlar -dene ve gör- mantığıyla oldukça büyük kahramanlıklara giriştiler. Öncelikle bugünün ince ve uzun kayakları yerine kısa ve geniş kayaklar kullanmanın zorluğu ile boğuşmak zorundaydılar.

Norveçli Sondre Nordheim 1850'de ilk bağlamayı keşfetti. Huş ağacı köklerinden yaptığı bu bağlama biraz ilkel de olsa kayağa yön vermek ve temel kontrolleri sağlamak açısından bir devrim sayılabilirdi. Yine aynı şahıs, 1807 de ilk modern kayak sayılabilecek "telemark ski" yi geliştirdi. Yumuşak karda kolay dönüşü sağlayabilen bu kayak aslında bugünkülerden çok da farklı değil.
Enteresan olan ise ilk seri üretim kayağın yine bir Norveçli olan Martin A. Strand tarafından Minnesota (A.B.D) da yapılması. Zamanla kayaklara -zaten kutup kaşiflerinin gereklilikten kullandığı- önce 1 sonra 2. baton eklendi.

Ve meşhur kayak hocaları sahneye çıkmaya başladı. Sn. Anton'da kayak rehberi olan Johannes Schneider 17 yaşında iken sonradan Alberg tekniği adı verilen kayağa özel duruş pozisyonlarını geliştirdi. 1921'de ilk slalom yarışı İsviçre Mürren'de yapıldı.
1924 yılında , Fransa Chamonix'de düzenlenen ilk kış olimpiyatları sadece kayak yarışından oluşuyordu. Oyunlar sırasında kayağın artık önde gelen bir spor olduğu ilan etmişti bile. Bu arada ilk olimpiyatlarda 12 altın madalyanın 11'inin Norveç'e gittiğini de belirtelim. Sporun ataları için küçük bir jest olmuş olmalı...

MALZEME:

Kar koşulları, yetenek ve kullanım amacına göre değişik kayak çeşitleri bulunmaktadır. Bu kayaklar kullanılan materyal, sertlik, uzunluk ve kenar kesim gibi özellikleri bakından farklılıklar gösterirler. Kayak çeşitleri temelde dört kategoride toplanır:

Temel Kategoriler

1-Yarış Kayakları : Hızlı kaymaya elverişli tasarlanmış kayaklardır. Yüksek hızlarda şokları emmek amacıyla sert ve dar olarak imal edilirler. Kenar kesimlerinin diğer kayak çeşitlerine göre daha düz olmaları sebebiyle bu kayakları döndürmek daha zordur ve iyi bir teknik gerektirir. İki alt gruba ayrılırlar:

• Büyük slalom: Büyük ve geniş dönüşlere uygun olup, yüksek hızlarda titreşimleri emmek en önemli özellikleridir.

• Slalom: Küçük ve keskin dönüşlere uygun olup, buzda ve dik yamaçlarda yüksek kontrol sağlarlar.

2- Performans Kayakları : Daha çok ezilmiş pistlerde kaymayı tercih eden kayakçılar için, yarış kayaklarına göre daha geniş ve yumuşak olma özellikleri ile daha düşük hızlara uygun olarak tasarlanmışlardır.

3- Carving Kayaklar : Diğer kayaklara benzemekle birlikte düşük hızlardaki duyarlılığı arttırabilmek için daha yumuşaktırlar. Burunları daha geniştir. Yeni başlayanların dönüşlerin sonunda arkaya hatalı olarak fazla ağırlık verip kayağın kuyruğunu kaydırmamaları için kuyruk bölümü özel olarak inceltilmiştir.

4- Çok Yönlü Kayaklar (Mid-Fat): Dağın her yerinde ve değişik kar şartlarında kaymayı tercih edenler için tasarlanmışlardır. Toz kar veya eski, parçalı karda ilerleyebilecek kadar geniş olmakla birlikte, bu genişlik ezilmiş veya sert karda sorun çıkartacak kadar fazla değildir. Ayrıca en popüler kayak çeşididir.

Diğer Kayak Kategorileri

Bu dört temel kategori dışında kalan ancak diğerleri kadar sık kullanılmayan kayak kategorileri de vardır:

Toz kar kayağı : Toz kar veya parçalı kar üzerinde rahatça kayabilmeleri için kayak çeşitleri içerisinde genişliği en fazla olanıdır. Dezavantajı ise sert kar veya ezilmiş karda en iyi kayakçıların bile zorlanmasıdır.

Freestyle: Kayaklar Snowboard'larınkine benzer özel pistlerde atlayıp zıplamak, havada değişik hareketler denemek için uygundur. Bombelerde de kullanılabilen, manevra kabiliyetleri yüksek , kısa kayaklardır. Bazı modellerinde kayağın iki burnu vardır.

Board Kayakları: Uzunluğu genellikle 60-80cm olan, kayak kategorileri arasında boyu en kısa olan, atlayıp zıplamak, çeşitli hareketler denemek, veya değişik bir tecrübe yaşamak için kullanılabilen kayaklardır. Boyu kısa olduğundan yeterli yüzey alanına sahip değildirler. Bu yüzden özellikle yüksek hızlarda oldukça kontrolsüzdürler.

Downhill speed: Aerodinamik kasklar ve kayak ayakkabıları. Sürtünmeyi azaltan, elbise ve batonlar. 2,5 metrelik kayaklar. Yazın rüzgar tünellerinde antremanlar. 250 km hız. Herşey bunun için.

Kayak Ayakkabıları:
Kayak malzemeleri seçiminde kuşkusuz en çok dikkat edilmesi gereken malzeme kayak ayakkabısıdır. Kayak düzeyinize ve ayağınıza uygun bir ayakkabı seçiminin önemini ne kadar çok vurgulasak azdır. Ayağınıza uygun bir ayakkabı, vücudunuzdan kayaklara enerjini iletişiminizi verimli ve rahat bir şekilde gerçekleştirecek, performansınızı artıracaktır.

Kayak Bağlamaları:
Kayaklarınızın ayağınızda güvenli bir şekilde kalması ve düşme anında kayakları serbest bırakarak sakatlanmanızı önlemek amacıyla kullanılırlar. Ayrıca titreşim ve şokları bastırarak daha az yorulmanızı sağlar ve tabi ki düştükten sonra kayağınızı aramamanız için onların uzaklaşmasını önlerler.

Kayak Batonu:
Batonlar dönüşlerde dengenizi sağlamanız ve tırmanışlarda destek almak için kullanılırlar.

NEREDE YAPILIR?

Sarıkamış: İlk olarak şunu belirtelim: Sarıkamış İlçesinin içerisinde, 2634 m yüksekliğindeki Çamurlu Dağ'da, saatte 2400 kişi kapasiteye sahip telesiyej, Türkiye'nin en büyüğü. Ayrıca kayak sezonunun en uzun olduğu merkez de burası. Sarıkamış Kayak Merkezi Kars havaalanına 50 km, şehir merkezine ise 60 km uzaklıkta. Sarı çam ormanı arasında, toplam 12 kilometreyi bulan 5 etaplı pist, bütün kayakçıların gözbebeği kristal karla kaplı. Bu kadarı yeter de artar bile. İyi eğlenceler.

Ülkemizdeki Kayak Merkezleri

Uludağ : Bursa şehir merkezine uzaklığı 36 km'dir. Kayak alanı 1750 - 2543 m yükseklileri arasında bulunan merkezde, en uzunu 2000 m uzunluğunda olan 11 pist bulunmaktadır. Ayrıca 8 adet telesiyej ve 7 adet teleski tesisi mevcuttur. Kayak sezonu Aralık-Mayıs aylarını kapsayan Uludağ'da, kış koşullarında yükseliği 2-3 m'yi bulan kar,mevsim başında toz kar, mevsim sonunda ıslak kar özelliği gösterir. Kamuya ait veya özel bir çok tesis konaklama sorununu ortadan kaldırmaktadır. Ancak özel otellerin çok ucuz olduğu söylenemez.

Kartalkaya : Bolu şehir merkezine 54 km., İstanbul-Ankara karayoluna 28 km. uzaklıktadır. Köroğlu dağları üzerinde yer almaktadır. Kayak alanı 1850 - 2200 m yükseklileri arasında bulunan merkezde, iki otel mevcut olup, bu otellere ait en uzunu 1400 m olan, 13 adet pist ve 4750 kişi/saat taşıma kapasiteli mekanik tesisler bulunmaktadır. Normal kış koşullarında kar kalınlığı üç metreye ulaşabilmektedir. Kayak için en uygun zaman aralık-mart arasıdır ve mevsim başında toz, mevsim sonunda ıslak kar özellikleri görülür.

Palandöken : Şehir merkezine 4 km uzaklıktadır. Kayak alanı 2200-3176 m. yükseklikleri arasında bulunan Palandöken Kayak Merkezi'ndeki pistler dünyanın en uzun ve dik kayak pistleri arasında yer almaktadır. Pistlerin toplam uzunluğu 28 km. dir. En uzun pisti 12 km. olup, başlangıç yeriyle varış noktası arasındaki yükseklik farkı 1000 m. dir. Slalom ve Büyük Slalom yarışmaları için 2 adet tescilli pisti (Ejder ve Kapıkaya) bulunmaktadır. Kayak Merkezinde 5 adet telesiyej (toplam 4500 kişi/saat kapasiteli), 1 adet teleski (300 kişi/saat kapasiteli),2 adet baby lift (toplam 1800 kapasiteli), 1 adet gondol lift (1500 kişi/saat kapasiteli) hizmet vermektedir. Aralık-mayıs arası en uygun zamandır. Normal kış koşullarında 2-3 metre kar yağışı almaktadır. Mevsim boyunca "toz kar" üzerinde kayak yapılmaktadır.

Erciyes : Kayseri şehir merkezine uzaklığı 25 km'dir. Orta Anadolu'nun en yüksek dağı olan Erciyes'in(3916) doğu ve kuzey yamaçlarında yeralan kayak alanları 2200 -3100 metre yükseklikleri arasındadır. Kullanılan üç pist mevcut olup, birinci etap 1450 m uzunluğunda 900 kişi/saat, ikinci etap 1250 m uzunluğunda 800 kişi/saat kapasiteli iki adet teleski, 2575 m uzunluğunda 900 kişi/saat kapasiteli telesiyej ve 2 adet 300 m'lik baby-lift bulunmaktadır. Kayak merkezinde bir kayak evi, Özel İdareye ait otel olup, Dedeman tarafından işletilmekte olan bir adet de otel bulunmaktadır.

Dünya Kayak Merkezleri

Aspen / A.B.D. :
Uçsuz bucaksız tepeleriyle A.B.D.'nin en ünlü kayak merkezleri arasına girmeyi başarmıştır. Dört ana tepeden oluşmasına rağmen, ulaşım sisteminin çok üst düzeyde olduğu bu kayak merkezinde ne yazık ki kaymak sizin için biraz masraflı olacaktır. Tabi eğer bu sorun değilse sayısız dağ restoranı, konaklama yeri ve harika pistler sizi bekliyor.

Cortina D'Ampezzo / İTALYA :
Amacınız sadece kaymak değil biraz da Dünyadaki eşsiz manzaralardan birisini görmek istiyorsanız burası sizin için en uygun yer olacaktır. Tek bir yerde toplanmamış pistlerin bulunduğu kayak merkezi profesyoneller için biraz küçük gelecektir.

St. Moritz / İSVİÇRE :
St.Moritz'in iki ana pistinin de yeni başlayanlar için olmazsa da orta seviyeliler için oldukça kolay olduğunu söylenebilir. İki ana dağının da pistleri oldukça kolay ve birbirinden büyük ölçüde farksız olan kayak merkezi, zor ulaşımı ve uzun transfer beklemelerini göze alıyorsanız sizi bekliyor.

Chamonix / FRANSA :
Fransa'nın bu ünlü kayak merkezinde off-pist alanlarında geniş kayak yerleri bulunmakta olup, ne yazık ki kötü hava şartlarında en iyi durumdaki pistleri bile kullanılamaz hale gelmektedir. Ancak Avrupa'nın en iyi organize olmuş raylı ulaşım sistemlerinden birine sahiptir.

Kitzbuehel / AVUSTURYA :
Müthiş bir şehir, nefes kesen yokuşlar ama güvenilmez kar.
Her zaman kar seviyesini sorun. Hem pist içi (piste-on)
hem de pist dışı (piste-off) kayak yapma imkanını sunan büyük, çekici ve değişik alanlara sahip Kitzbuehel yeni başlayanlara pistlerin dışında da kayak yapabilme imkanı sunmaktadır.

FAYDALI BİLGİLER:

Kayak Seçimi
Kayak boyu ne olmalıdır?
Sizin için uygun kayak boyunun belirlenmesinde, boy ve kilonuz, kayak düzeyiniz, kayak amacınız önemli etkenlerdir. Boy, kilo ve deneyiminiz arttıkça kayak boyu da artar.

Yeni başlayanlar için; kayak boyu kayakçının omuzuna kadar gelmelidir.
Orta düzey kayakçılar için; Kayak boyu kayakçının burun seviyesi ile başının üstü (boyu) seviyesi arasında olmalıdır.
İleri düzeydeki kayakçılar için; kayak boyu kayakçının boyu ile artı bir el genişliği arasında değişmelidir.

Peki ya genişlik?
Kayağın bağlamalarının bulunduğu yerdeki genişlik kayağın değişik koşullarda nasıl davranacağını belirler.
Yumuşak, derin kar veya toz kar daha fazla yüzerlilik gerektirmesi sebebiyle, geniş bel genişliği gerektirir. Toz kar kayaklarında bu ölçü tipik olarak 70mm üzerindedir.
Ezilmiş ve yarı ezilmiş karışımı bölgelerde ise bu genişlik 65-70mm arasındadır olması uygundur.
Tam ezilmiş, sert karda ise daha az yüzerlilik gerektiğinden bu tür kar için tasarlanmış kayaklarda bel genişliği genellikle 65 mm'nin altındadır.

Ayakkabı Seçimi
Yeni başlayan ve düşük eğimli pistleri tercih eden kayakçılar daha esnek ve rahat ayakkabılar seçmelidirler.
Orta düzey temel kayak yeteneklerine sahip kayakçılar ise yüksek hızlarda, carving dönüşlerde ve daha zor pist koşullarında başarılı olabilmek için daha fazla tepki veren ayakkabıları seçmelidirler.
İleri düzeyde kayakçı olanların ise, duyarlılığı, tepki ve kontrolü en yüksek olan ayakkabıları seçmeleri uygundur.

Bağlama Seçimi
Bağlamaların ayakkabıyı serbest bırakmaları için gerekli olan kuvvetle doğru orantılı olarak "DIN" ayar aralıkları bulunur. DIN ayarı ne kadar büyük olursa bağlama ayakkabıyı o kadar güç serbest bırakacaktır. Kayak düzeyi ilerledikçe ayarlanması gereken DIN değeri de büyütülmelidir. Bağlamalar değişik DIN ayarı aralıklarına sahiptir (örneğin 3 ile 6 arası, 4 ile 24 arası gibi). Genellikle yüksek aralıklara sahip bağlamalar daha pahalı olup, daha fazla özelliklere sahiptirler.

Genel olarak DIN ayarları şu şekildedir :
Yeni başlayanlar: 3 ile 6 arası
Orta düzey: 5 ile 9 arası
İleri düzey: 6 ile 12 arası (yarışçılarda 24'e kadar)
DIN ayarının yapılması önem gerektirir. Eğer ayar, olması gerekenden düşük olursa kayma sırasındaki sıradan bir titreşim bile bağlamanızın kayağınızı serbest bırakmasına neden olabilir. Ayar, olması gerekenden yüksekse bu sefer de düşme sırasında ayakkabınız kayağınızdan ayrılmayarak sakatlanmanıza neden olabilecektir.

Baton Seçimi
Baton boyunu belirlemek için kayak ayakkabılarınızla ayakta dururken, batonunuzu ters çevirip baş parmağınızın üstü sepete değecek şekilde sepetin altından tutun. Eğer bu pozisyondayken dirseğiniz 90 derecelik açı yapıyor ise sizin için ideal baton boyunu bulmuşsunuz demektir. Açı küçüldükçe daha kısa bir batona, açı büyüdükçe daha uzun bir batona ihtiyacınız vardır.
 

sıladayım

Daimi Üye
Katılım
3 Aralık 2009
Mesajlar
15.208
Tepki
27.374
Puan
113
Konum
trabzon
ah ne çok istiyorum kayak yapmayıı öğğrenmeyi bayıılııyorum bu spor dalıına kıışş olimpiyatlarıınıı hiç kaçıırmam hep izlerim paylaşşıım için teşşekkürler şşahıımcıım canıımcıım:eek::eek:
 

Şu anda bu konu'yu okuyan kullanıcılar

    Üst