Evlilikle ilgili hükümler
Kadın ve velilerinin evlilik için seçtikleri kişinin sıfatlarına dikkat etmeleri
Kadın ve velilerinin evlilik için seçtikleri kişinin sıfatlarına dikkat etmeleri gerekir Kadın dindar, iffetli, güzel ahlâklı, içki içmeyen, kötü ve çirkin işlere bulaşmamış bir erkekle evlenmelidir
Ahlâklı ve dindar bir elçiyi geri çevirmemek güzel bir şeydir Resulullah (saa) şöyle buyuruyor: "Ahlâkını ve inancını beğendiğiniz bir elçi kapınıza geldiğinde kızınızı onunla enlendirin Böyle yapmazsanız yer yüzünde fitne ve büyük fesada yol açmış olursunuz"
Evlilikte koşuşturmak, aracı olmak ve iki tarafı razı ettirmek sünnettir
Erkek, evleneceği kadının yüzüne bakabilir Hutbe okunmadan önce birbirleriyle konuşabilirler Yine erkeğin evleneceği kadının yüzüne, saçına, boynuna, ellerine, ayaklarına, bileklerine ve diğer yerlerine şehvet kastıyla olmaması şartıyla bakması caizdir
Kadın ve erkeğin kendileri veya vekil tuttukları biri akdi okuyabilir Akit meclisinde şahitlerin olması şart değildir Aynı şekilde din adamının da akdin doğruluğu için huzuru şart değildir
Müslüman veya kitap ehli bakire bir kızla evlenirken, eğer ayrı yaşamıyorsa ve emri kendi elinde değilse, babasının veya baba tarafından dedesinin onayını almak şarttır
Ergen bir kızın, kendi ayarında şer'an ve örfen uygun biriyle evlenmesine engel olurlarsa veya kendi evliliğinde kesinlikle yetki vermiyorlarsa ya da ulaşma imkânı olmadığından izinlerini alamıyorsa ve o da o anda evlenmeye gerek duyuyorsa, babasının veya dedesinin onayını alması şart değildir
Şer'î yoldan evlendikten sonra dul kalan bir kadının, evlenirken babasının veya baba tarafından dedesinin onayını alması şart değildir Ama zina gibi şer'î olmayan yoldan dul kalan kadının hükmü, bakire kız hükmündedir
Evlenmediği için kendi nefsine hâkim olamayarak harama düşen kimsenin evlenmesi farzdır
Erkeğin, hanımına nafaka vermesi vaciptir Hanımının Müslüman, kitap ehli Yahudi veya Hıristiyan olması hükmü değiştirmez
Erkeğe, hanımının nafakasını vermesinin farz olması, onun fakir veya muhtaç olmasından dolayı değildirHanımı zengin ve ihtiyaçsız da olsa nafakasını vermesi vaciptir
Yolculuk esnasında erkeğin hanımının ücretini, ihtiyacını ve nafakasını, evdeki masraftan fazla da olsa, ödemesi fazdır Aynı şekilde hayatî bir zaruretten dolayı hanımı yalnız olarak yolculuk etmesi gerekiyorsa masraflarını ödemelidir Örneğin hasta olur, iyileşmesi için de doktora gitmesi gerekirse, kadının nafakasını, yol masraflarını, ilâç parasını ve diğer harcamaları ödemelidir
Eğer erkek şer'î bir veçhi olmadan, hanımına eziyet eder, tartışır ve geçimsizlik yaparsa kadının konuyu şer'î hâkime götürmesi caizdir Hâkim de onu iyi geçinmeye zorlar Eğer kabul etmezse cezalandırırBunun da faydası olmazsa hanımını boşamasını ister Onu da kabul etmezse ve boşamazsa, şer'î hâkimin kendisi kadını boşar
Kadının kendi kocasının menisiyle (spermiyle) sun'î dölleme yaptırması caizdir Ama bu iş onun başka bir harama düşmesine sebep olmamalıdır Örneğin kadının bakılması caiz olmayan yerlerine bakmaktan ve benzeri haramlardan kaçınılmalıdır
Kadına büyük zararı dokunmayacaksa, hamile kalmamak için spiral takması caizdir Erkeğin razı olup olmaması da fark etmez
Kadının, kendisine büyük zararı dokunmayacaksa veya yabancı erkeğin ona dokunması ya da haram bir yerine bakması gibi takılırken harama mürtekip olmayacaksa, hamileliği önleyen âletleri taktırması (kullanması) caizdir
Kadının çocuğunu, ruh verildikten sonra, ne sebeple olursa olsun düşürmesi caiz değildir Ama ruh verilmeden önce onun kalması annesine örfen tahammül edilmeyecek veya çok rahatsız edecek zarara sebep olursa, çocuğu aldırması caizdir
Eğer kadın çocuğunu bilerek düşürürse, diyet vermesi farz olur Aynı şekilde baba veya doktor gibi üçüncü bir şahıs çocuğun düşmesine sebep olursa, diyet vermesi farz olur
Sorular & Cevaplar
Soru: Batıda yaşayan bir Müslümanın evlenmesi için, imam hakkını yardım olarak vermemiz mümkün müdür?
Öte taraftan burada harcanan para da çok fazla olup, bu parayla Müslüman ülkelerdeki birçok mümin kadın ve erkeklerin evlenmesi mümkündür Diğer taraftan hak sahiplerinin birçoğunun hakkını, imam hakkından kullanmadan doğru olmadığını da bilmekteyiz
Cevap: Muhtaç mümini evlendirmek, imam malının harcanacağı yerlerden biri olmakla beraber müçtehidin veya vekilinin izni olmadan evlilik veya benzeri yerlerde harcanması caiz değildir İmam hakkını, harcanabileceği en çok hak sahiplerine sarf etmek farz değildir Ama burada daha önemli yerde harcanması gerekir Bu da yerlerine göre değişebilir
Soru: Otuz yaşını geçmiş bir kızın evlenme konusunda velisinden izin alması vacip midir?
Cevap: Eğer kendi işlerinde müstakil değilse izin alması vaciptir Hatta müstakil dahi olsa izin alması ihtiyaten farzdır
Soru: Kadın şer'î hâkimden ne zaman talâkını isteyebilir Eğer kadının kocası kendisine kötü davranıyorsa veya cinsel isteklerini tatmin edemediği için harama düşmekten korkuyorsa, talâkını istediği taktirde şer'î hâkim onu boşar mı?
Cevap: Eğer kocası, kadının haklarını yerine getirmiyorsa ve şer'î hâkim ikisinden birini (kadının haklarını vermesini veya boşamasını) istemesine rağmen boşamaktan kaçınıyorsa, bu durumda şer'î hâkimin kendisi kadını boşar Şer'î hâkimin boşama yetkisine sahip olduğu yerler şunlardır:
1- Nafaka vermekten ve talaktan kaçınıyorsa Nafaka vermeğe gücü olmadığı durumlar da ve boşamaktan kaçındığı durumlar da aynı hükümdedir
2- Ona eziyet ve zulüm ettiği ve Allah'ın emrettiği gibi davranmadığı durumlarda
3- Kocasının hicret edip kadının terk edilmiş duruma düştüğü hâllerde Ne kocası, ne de kendisini kurtaracak birinin olmadığı durumlarda Ama kocasının tamamen cinsel isteklerini karşılamadığı ve kadının harama düşmekten korktuğu durumlarda kocanın karısının zikredilen ihtiyaçlarını gidermesi veya onun boşanma isteğini yerine getirmesi ihtiyaten farz olmakla beraber, koca bunu yapmazsa kadının sabredip beklemesi gerekir
Soru: Doktorlar bazen ceninin ciddî bir hastalığa yakalandığı sonucuna ulaşıyorlar ve çocuğu almaya (düşürmeye) karar veriyorlar Zira dünyaya gelirse, ya ayıplı olarak gelecek veya doğduktan sonra yaşamayacaktır Doktorun bu çocuğu alma ve kadının da buna razı olma hakkı var mıdır? Cenin ne zaman düşürülebilir, bu durumda kim diyet vermelidir?
Cevap: Çocuğun sadece ayıplı olarak doğması veya doğduktan kısa bir süre sonra ölmesi onun düşürülmesine asla cevaz vermez Kadının bu işe razı olması caiz olmadığı gibi, doktorun da onu alması caiz değildir Düşürme olayını gerçekleştiren kimse, diyet (kan parasını) vermelidir
Soru: Kadın çocuk istemediğinden, kendisine herhangi bir zararı dokunmadığı hâlde, çocuk canlanmadan önce düşürebilir mi?
Cevap: Çocuğun kalması annesine zarar vermiyorsa, tahammülü güç bir zorluğa da düşmüyorsa çocuğu düşürmesi caiz değildir
Genel hükümler
Açık film ve fotoğraflara lezzet ve şehvet kastı olmasa dahi bakmamak ihtiyaten farzdır
Kadının yemek yapmak, dikiş dikmek, temizlik, çamaşır yıkamak ve zevk almakla alâkası olmayan diğer ev işlerini üstlenmesi vacip olmamakla birlikte müstehaptır
Bazı âlimler, her türlü lezzet ve cinsel zevklerin yalnız evlilik hayatında ve aile çerçevesi içerisinde sınırlı olduğu görüşündedir Zira bu, hem erkek ve kadının, hem de bütün ailenin hayrınadır Onun için İslâm örtünmeyi, kadının yabancı erkeklerle bir araya geldiği durumda farz etmiştir
Sorular & Cevaplar
Soru: Kadınların özel sorunlarına cevap verecek bir din âlimine ihtiyaçları çoktur Bazı soruların özel oluşunu da göz önüne alırsak, bu soruları açıkça din âlimlerine sorabilirler mi? O da bu sorulara açık bir şekilde cevap verebilir mi?
Cevap: Evet, şer'î hükümleri öğrenmek ve öğretmek için, iki taraf için de bu caizdir Ama iki tarafın da niyetlerinin doğruluğu, iffete riayet etmeleri, çekingen davranmaları, tasrih edilmesi çirkin olan şeyleri açıkça demekten kaçınmaları gerekir
Soru: Tesettürlü kadınlardan birçoğu çenelerini ve çenelerinin altından bir kısmını açıkta bırakarak boyunlarını örtmekteler Bu şekilde örtünmeleri caiz midir? Açılması caiz olan yüzün miktarı ne kadardır Kulaklar da yüzden sayılır mı?
Cevap: Yüz kulakları kapsamaz Bu yüzden kulakları kapamak vaciptir Ama başı örterken çene ve çene altının görünmesi caiz olan miktar mütearef olmalıdır Bu kısım (mütearef miktar) yüzden sayılır
Soru: Yüzünü kapatmayan bir kadının yüzündeki tüyleri temizlemesi, kaşlarını düzeltmesi ve yüzüne hafif tabiî pudra vurması caiz midir?
Cevap: Haram düşmeme şartıyla ve yabancı erkeklerin kendisine haram bakışlarla bakması niyeti olmadan, yüz tüylerini temizlemek, kaşları düzeltmek, yüzü -caiz olduğu miktarda- açmaya engel değildir Ama güzel gözükmek için yüzüne pudra vurmuşsa yüzünü kapatmalıdır
Soru: Müslüman bir kadının, yürürken yere değdiğinde dikkatleri çekecek şekilde ses çıkaran, yüksek topuklu ayakkabı giymesi caiz midir?
Cevap: Yabancı erkeklerin dikkatini çekmek kastıyla olur veya bir çeşit fesada yol açarsa caiz değildir
Soru: Kadının, ziynet kastıyla yüzük, küpe, bilezik takması helâl midir?
Cevap: Helâldir Harama düşmeyeceğine emin olursa ve yabancıların dikkatini celp etmek kastıyla olmazsa yüzük ve bilezik takmasının sakıncası yoktur Küpeyi ise yabancılara karşı örtmelidir
Soru: Müslüman bir bayanın, erkek ve kızların karışık oldukları Batı üniversitelerinde okuması caiz midir? Öte taraftan bu okullar erkek ve kız öğrencilerin davranışlarını da etkilemektedir
Cevap: İnancını koruyabileceğine, tesettür gibi şer'î farzları yerine getirebileceğine, haram bakış ve dokunuşlardan uzak kalabileceğine, o ortamdaki inhiraf ve değişimden etkilenmeyeceğine güveniyorsa sakıncası yoktur Aksi takdirde caiz değildir
Soru: Âdet gören bir kadının vacip yedi secde ayetlerinin dışında Kur'an okuması caiz midir? Eğer caiz ise keraheti var mıdır? Bununla sevap alır mı veya sevabı az mı olur?
Cevap: Vacip secdelerin olduğu ayetlerin dışında Kur'an okuması caizdir Yedi ayetten fazla okumasının mekruh olması da, sevabın az olması anlamındadır
ALINTIDIR
