Uzmanlar Dukan diyetine karşı
Uzman Diyetisyen Banu Topalakçı'nın dikkat çektiği Dukan diyetinin zararları konusunda diğer uzman diyetisyenlerden de aynı görüşler geldi.
Fransız Doktor Pierre Dukan'ın adını taşıyan diyetinin böbrekleri iflas ettiği, psikolojik sorunlara, kansere ve kalp hastalıklarına davetiye çıkardığını savunan Diyetisyen Banu Topalakçı'ya meslektaşlarından tam destek geldi.
Tek taraflı gıda tüketiminin uzun vadede risk teşkil edeceğini söyleyen uzmanlar önemli uyarılarda bulundu. İşte uzmanlara göre Dukan Diyeti'nin zararları...
SAĞLIKLI DEĞİL
Türk Diyabet Cemiyeti Başkanı İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Nazif Bağrıaçık:
Dukan diyetini sağlıklı bulmuyorum. Özellikle toplumumuz için doğru bir diyet programı değil. Çünkü tek taraflı gıda içeriği olan bir diyet sistemi. İçerisinde de yağlar ve hayvansal protein miktarları fazla. Tek taraflı gıda belli bir süre vücutta denge sağlayabilir. Dolayısıyla uzun süre alınan tek taraflı gıda sağlık için zarar teşkil eder. Fizyolojik beslenme her gıda unsurundan eşit miktarda ve dengeli almak anlamına geliyor. Yani gıdada protein de, yağ da, karbonhidrat da olacak. hepsini ölçülü alıp üstüne fiziksel aktiviteyi artırırsanız herhangi bir sorun olmaz. Dolayısıyla tek taraflı böylesi bir diyeti önermiyoruz.
15 GÜNDEN FAZLASI ZARAR
Aile Hekimi Uzman Dr. Ender Saraç:
2 hafta gibi kısa sürede bir sıkılaştırmadan bahsedebiliriz. Ancak aşırı hayvansal protein alımına dayalı bir diyet. Bu proteinler eğer uzun süreli alınır ve beraberinde yağlı protein kaynakları kullanılırsa, devamında aşırı tuz alımı, iki haftadan fazla uygulanırsa ve günde 3 litre su, yeşil çay veya maden suyu içilmezse uzun vadede vücudu hırpalayabilir. Bu diyet bu sene modadır, önümüzdeki sene ise unutulur. Daha önceki Akdeniz diyetinin benzer versiyonudur. 15 günden fazla yapılması karaciğer ve damar sağlığı açısından risk teşkil edebilir.
SAĞLIK OTORİTELERİ BU DİYETİ ÖNERMİYOR
Beslenme ve Diyet Uzmanı Selahattin Dönmez:
Dukan diyeti, yüksek protein düşük karbonhidrat içeren bir diyettir. Yüksek protein içeren diyetler hem yüksek fosfor hem doymuş yağ içerir. Yani zararlı yağlar. Bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü, Amerika Diyetetik Akademisi, Amerika Kalp Cemiyeti sağlıklarını korumaları açısından bireylere dengeli diyetler önerir. Çünkü yüksek proteinli diyetlerin vücutta getirdiği en önemli sıkıntılardan biri böbrek üzerinde oluşan geçici ve kalıcı geri dönüşümsüz hasarlara neden olacağına yönelik ipuçları var. Fakat bu kısa süreli değil uzun süreli uygulamayla gözlenen bir durum. Bu hem böbrekler açısından risk hem kalp açısından. Yapılan çalışmalara göre kalbe ve kalbe giden damar yollarında ciddi bozulmalar olduğu ortaya çıktı. Ayrıca dukan diyetinin yüksek fosfor içeriyor olması böbreklere zarar verebilir. Alınan aşırı fosforla birlikte vücutta keton gibi maddelerin böbrekte birikmesine, karaciğer fonksiyonlarının bozulması ve insülin ****bolizmasında olumsuz etki yaratabilir. Son olarak yüksek yağ oranının alınmasıyla kan yağlarında bozulmalara insülin direncinde artma ve glikoz intoleransı gibi sorunlara neden olabilir. Bunlara bakarak söz konusu diyeti önermek mümkün değil.
Bugün Gazetesi / SERDA KIVILCIM
Dukan diyeti faciası yaşanıyor
Yaz yaklaşıyor ve hepimiz haftada kaybedeceğimiz 5-10 kilonun peşindeyiz. Aceleci ve bir o kadar da eksik bilgiye sahibiz.
Hızlı kilo vermeye fazlasıyla meraklıyız. Bir Dukan diyeti fırtınası esiyor ortada ki, son derece tehlikeli, kalbi ve böbrekleri mahveden ölüme kadar götürebiliyor.
Günümüzde gazete ve dergilerde yer alan moda diyetler maalesef bilinçsizce uygulanmaya devam ediyor... Bu diyetleri uygulayan kişiler zihinsel, ruhsal ve bedensel sagliklarinı tehlikeye atıyorlar. Belirli bir besin ögesinin tüketilmesine dayalı Dukan Diyeti ise yıllardır çok yaygın uygulaniyor ve son zamanlarda da oldukça revaçta.
Bu hatalı popüler olarak nitelendirilen diyetlere baktığımızda verilen öneriler US Department of Agriculture (USDA), Department of Health and Human Services, National Institutes of Health, American Dietetic Association, American Heart Association, American Diabetes Association ve American Cancer Society tarafından bildirilen tavsiyelerle zıtlık göstermekte ve zararları konusunda ortak görüş bildirilmektedir.
On yıl önce Dukan diyetini ortaya çıkaran ve kısa sürede çıkardığı kitapla önce Fransa'da, ardından da tüm dünyada satış rekorları kıran doktor, doğumdan sonra ünlü isimlerin de hızla kilo vermesine yardımcı olan isim olarak da anılıyor. Diyetin zararlarına ilişkin bir çok beslenme uzmanı ve ANES (Yemek, Ekoloji, Mesleki Sağlık ve Koruma Derneği) tarafından bir açıklama yaparak protein diyetinin vücutta bir takım eksikliklere neden olduğunu, bunun yanında psikolojik sorunlara, kansere ve kalp rahatsızlıklara dahi yol açabileceği belirtilmiştir.
NEDİR DUKAN DİYETİ?
Dukan diyeti dört aşamadan oluşan bir sistem. İlk aşaması olan atak aşamasında Dr. Pierre Dukan'a göre; bir buçuk litrelik suyla birlikte yağsız proteinler, süt ürünleri, yumurta, balık ve kümes hayvanları içeren listeden seçtiklerinizi gün içinde istediğiniz saatte, istediğiniz kadar tüketebiliyorsunuz; ancak sadece haşlama, ızgara ya da fırında pişirilmesi şartıyla. Sıvı ve katı yağ kesinlikle tüketilmiyor. Lezzet katmak istiyorsanız yağ yerine baharatları deneyebilirsiniz. Bu aşama hiçbir özür, sapma, duraklama kabul etmiyor. Yani "Biraz ara vereyim, şu tatlıdan bir kaşık alayım" deme şansınız yok diyor. Görüldüğü gibi bu kadar katı kuralları olan bir sistemi uygularken ve de hiçbir hata yapmayacaksınız derken kilo vermemek zaten beklenmedik bir durum. Ancak burada bu kadar proteinli beslenerek verilen kilonun bilimsel olarak kanıtlara bakıldığında kaliteli olmadığı gözlemleniyor. Düşük karbonhidratlı yüksek proteinli diyetlerin daha çok vücut suyunu kaybettirdiği, diyet sona erdiğinde su ağırlığının geri kazanıldığı bilinen bir gerçek olarak karşımıza çıkıyor.
KALP HASTALIKLARI İÇİN RİSK
Diyetlerin beslenme açısından kalitesi değerlendirilirken, çeşitlilik, denge ve sağlıklı pişirme yöntemlerinin uygulanıp uygulanmadığı göz önünde bulundurulmaktadır. Beslenme biliminde temel öneriler olan; yağsız veya az yağlı süt ürünlerini, tam taneli tahılları, et-tavuk-balık-yumurta-kuru baklagilleri yeterince tüketen, meyve-sebze alımını arttıran, limitli tuz, şeker ve alkol alan bireylerin, yeterli ve dengeli beslendiği yönündedir. Yüksek yağlı düşük karbonhidratlı diyet uyguluyorsanız; E ve A vitamini, tiamin, B6, folat, kalsiyum, magnezyum, demir, potasyum ve diyet lifi açısından düşük bir örüntü içerdiği görülmektedir. Bu diyetlerin doymuş yağ ve kolesterol içeriğinin yüksek olmasının ise kalp hastalıkları için risk faktörü olduğu unutulmamalıdır. Çok düşük yağlı diyetlerin az miktarda et ürünleri içermesi, yağ alımını sınırlandırması nedeniyle E ve B12 vitamini, çinko mineralinin de düşük olduğu bildirilmiştir.
SEYİR DÖNEMİ
İkinci aşama olan seyir döneminde protein yüklü atak evresini tamamladıktan sonra, yokluğu kendini hissettiren sebzeleri de protein içeren besinlerle birlikte tüketmeye başlayabiliyorsunuz. Ancak protein almadan yalnızca sebzeyle beslenmek de yasak. Dr. Dukan bu aşamada bir gün saf protein diyeti, ertesi gün ise protein ve sebze diyeti uygulanmasını tavsiye ediyor. İkinci evrede dönüşümlü diyet yapıyorsunuz. Domates, salatalık, turp, ıspanak, taze fasulye, lahana, mantar, kereviz, rezene, tüm salata çeşitleri, hindiba, pazı, patlıcan, kabak, havuç ve pancar herhangi bir miktar sınırlaması olmadan tüketebileceğiniz sebzeler arasında yer alıyor. Bu aşamayı da geçtikten sonra artık yapmanız gereken tek şey var: Normal hayatınıza devam ederken haftada bir gün saf protein diyeti yapmak.
NASIL BİR YÖNTEMİ VAR?
Günde iki dilim tam tahıllı ekmek, 40 gr. peynir, haftada iki porsiyon nişastalı gıda, iki çorba kaşığı yulaf kepeği tüketebileceğiniz diğer gıdalar arasında yer alıyor. Bu aşamanın sonunda artık istediğiniz kiloya ulaşmış oluyorsunuz ve son aşamada verdiğiniz kiloyu korumaya dikkat etmeniz gerekiyor. Dukan; bu aşamada haftanın altı günü istenilen besinin tüketilebileceğini dile getiriyor. Tek şart, perşembe günleri saf protein diyetine geri dönmek. Ayrıca hayatınız boyunca her gün üç çorba kaşığı yulaf kepeği tüketmeniz de öneriliyor.
Kilo vermek adına sadece proteine ya da karbonhidrata ağırlık vermek vücutta dengesizliğe ve bununla birlikte birçok hastalığa da neden olabiliyor.
BÖBREKLERE ÇOK ZARARLI
Protein diyetinin zararları konusunda; "Dukan Diyeti, son yıllarda insan sağlığını inanılmaz tehlikeye atan en riskli diyetlerin başında yer alıyor. Aslında ne bahsedildiği gibi Fransızların yeme alışkanlıklarını içeren bir diyet şekli ne de vücudun yağ kitlesini azaltıp ince kalan Fransız kadınlarının yediği kruvasan, şarap ve meyveyi de içeriyor. Tamamen tipik kilolu bireylerin aklını karıştıran, vaat ettiği hedefler bilimsel temellerden uzak olan hatalı bir diyet sistemi. Üstelik vücutta birçok olumsuzluğa da neden oluyor. Kitapta yazılan 'düşük karbonhidratlı beslenmeye bağlı olarak gelişen ağızdaki keton kokusu' sanki çok basit, geçici bir olguymuş gibi gösterilmekte. Bu aslında böbreklerde yabancı ve zararlı maddelerin oluştuğunun bir göstergesi. Dahası keton ciddi böbrek fonksiyon kayıplarına dahi neden olabiliyor. Bu diyet bilinen Atkins Diyeti'nin hafifçe revize edilmiş formu. Kabızlık bu diyetin başlıca yan etkilerinden biri ve uygulayanların bağırsaklarında tıkaçlar oluşup ileride bağırsak kanseriyle poliplerin oluşması da olası. Ayrıca bu diyet ne antioksidan ve fitokimyasal maddeler gibi yararlı bileşikleri ne de vücudumuz için gerekli olan vitamin ve minerallerin tamamını kapsıyor. Sonuç olarak yağsız diyet ile herkes kilo verebilir. Dukan diyetinin özel hiç bir yanı yok!
VERİLEN KİLOLAR HIZLA GERİ ALINIR
Sağlıklı yaşamak ve kilo vermek adına gerekli tüm vitamin ve minaralleri yeterli oranda almak çok önemli. Karbonhidrat, protein gibi bahsettiğimiz besinlerden herhangi biri tüketilmediğinde ya da olması gerekenden az ya da çok tüketildiğinde birtakım sorunlar yaşandığı ve sağlığın bozulduğu tıbbi olarak kanıtlanmış bir gerçek. İnsanın hastalıklara karşı korunabilmesi için dengeli beslenme ayrı bir öneme sahip. Bu nedenle Dukan gibi protein ağırlıklı bir diyet hızlı kilo vermeye yardımcı olurken, akabinde verilen kiloyu hızla geri almanızı ne yazık ki engelleyemiyor ve beraberinde uzun süre uygulandığı takdirde beraberinde çeşitli rahatsızlıkları da getiriyor. Gelin görün ki zayıflamak adına birçok hataya düştüğümüz de bir gerçek!
PAZARLAMA HARİKASI
Tam bir pazarlama harikası olan Dukan Diyeti de işte tüm bu nedenlerden dolayı hızlı bir şekilde uygulanmaya devam ediyor. Her gün bir başka internet sitesinde bu diyetten özel listeler yayınlanırken, diyeti uygulayanlar ise ne kadar hızlı kilo verdiklerine dair açıklamalarda bulunuyorlar. Ancak çok az kişi tehlikenin farkında. Yapılan incelemeler; ANSES'in yaptığı açıklamayı doğrular nitelikte...
DUKANCILARI BEKLEYEN SİNSİ TEHLİKELER
Sadece kilo vermek için bunca kısıtlı besini yemek ****bolik sonuçları açısından bakıldığında diyabet, kalp hastalığı, dislipidemi ve hipertansiyona zemin hazırladığı, sağlıklı bireyde ise ketosize neden olup, kanda ürik asit düzeyini anlamlı olarak yükselttiği görülmektedir. Sağlıklı ve kronik hastalığı olan bireylerde vücutta keton birikimi böbrek, karaciğer fonksiyonlarını bozmakta, insülin ****bolizmasında olumsuz etki yaratmaktadır. Sodyum ve su kaybı ile hipotansiyon, kabızlık ve nefroliasiz görülebilmektedir. Buna ek olarak yüksek miktarda hayvansal protein alarak böbrek fonksiyonları bozulmakta, yüksek yağ alımına bağlı olarak ise hiperlipidemi, insülin reistansı ve glikoz intoleransı oluşmaktadır.
ZAYIFLAMA TEDAVİSİ KİŞİYE ÖZELDİR
Şişmanlığın tedavisinde beslenme tedavisinin amacı; vücut ağırlığını arzu edilen düzeye indirmek için bireyin bütün gereksinimlerini yeterli ve dengeli bir şekilde karşılayan diyetle tedavisini planlamaktır. Zayıflama tedavisinin kişiye özel ve çok hassas bir tedavi olduğu asla unutulmamalıdır. Bunun dışındaki tüm mucizevi diyet ve yöntemlerin klinik çalışmalarla incelenmesi gerekliliği önemli bir gerçektir.
Bugün Gazetesi / Uzm.Dyt Banu Topalakçı