Gece terörü; uyku sırasında ve uyku bölünmeleri arasında yaşanan ve küçük çocuklarda görülen bir uyku karmaşasıdır. Görüntüsü itibari ile özellikle anne-baba için oldukça yıpratıcı bir durum olsa da, bu durum aslında bir gelişme sürecidir ve fiziksel ya da zihinsel bir hastalığa işaret etmez.
Çoğu kez basit kabuslarla karıştırılan bu durum aslında basit kabuslardan biraz daha ağır bir tablodur. Derin uyku sırasında (uyuduktan sonraki ilk üç saat içinde) ortaya çıkar. Genelde 10 ile 30 dakika kadar sürer. Çocukların %1 ila %6sında görülmektedir.
Gece terörünün 6 yaşa kadar olan çocuklarda görülmesi normal kabul edilmektedir. Büyük bir kısmı 12 yaşında ya da ergenlik dönemi sonunda kendiliğinden kaybolmaktadır. Nadiren ergenlik sonrasında da devam ettiği görülmektedir. Ergenlik sonrası devam eden gece terörü durumlarında nörolojiye başvurmanızda fayda vardır.
Gece terörü atağı sırasında çocukta görülenler:
Uykusunda çığlıklar atar, ağlar, bağırır ya da fiziksel saldırganlık gösterebilir.
Çocuk zaman zaman yatakta oturur ve avutulamaz bir şekilde bağırır.
Haykırma, tekmeleme, havayı dövme gibi hareketlerde bulunur.
Çevresi ile iletişime geçmezler. Söylenenleri anlamaz, sorulara yanıt vermez, anneyi babayı tanımaz, sakinleştirilemez.
Etrafındaki kişileri tanımaz ve duymaz.
Uyandırılmaya, sakinleştirilmeye çalışılsa da başarılı olunmaz.
Taşikardi (çarpıntı), hızlı soluk alıp verme, terleme görülür.
Atak bittiğinde çocuk çok kolay bir şeklide uykuya geri döner.
Gözleri açık olsa dahi aslında uyku durumları devam etmektedir.
Neler yapılabilir?
1 haftalık kürü deneyin: Birkaç gün çocuğun uykuya dalmasından ne kadar süre sonra atağın başladığına dikkat edin, atağın başlayabileceği saatten yaklaşık 15 dakika önce çocuğu uyandırın. 5 dakika boyunca tam uyanık vaziyette ve yatağın dışında tutarak sonra tekrar yatırın. 1 hafta boyunca buna devam edin.
Mutlaka bir uyku rutini oluşturun. Uykudan önce beyni çok uyaran eylemlerden kaçının. Mesela uykunun az öncesinde biraz hamur oynayın, resim yapın, ılık bir süt içirin ve dişlerini fırçaladıktan sonra yatağına yatırın. Bunları mutlaka her akşam yapın.
Çocuğun kendisine zarar verebileceği eşya ve ögeleri yatağından uzakta tutun.
Ertesi gün birşey hatırlamayabilir. Onu zorlamayın. Ancak parça parça birşeyler hatırlıyorsa; ona çok basit bir dille, abartıya kaçmadan yaşadığı durumu anlatabilirsiniz. Fakat mutlaka yakında bunun geçeceğini, birçok çocuğun başına geldiğinden ve çok da önemli olmadığından da kısaca bahsetmelisiniz.
Sakin olun. Yanında olun. Yumuşak ses tonuyla konuşup onu sakince yatağına götürmeye çalışın.
Bunları yapmayın!!!
Çocuğu ASLA uyandırmaya çalışmayın.
Çocuk hiçbir şekilde anne-babayı duymaz. Çocuğa yüksek sesle bağırmak, tokat atmak, sarsmak gibi davranışlar atağın daha da şiddetlenmesine sebep olur.
Ne zaman bir uzmana danışmalı ?
Eğer atak gecenin ikinci yarısında yani ilk üç saatten sonra ya da sabaha karşı oluyorsa,
1 haftalık tedaviden sonuç alınmadıysa,
Atak ile beraber başka problemler de yaşıyorsa (alt ıslatma gibi),
Ataklar 40 dakikadan uzun sürüyorsa,
Ataklar sırasında kasılma, gözlerde kayma ya da ağzından salya gelme gibi durumlar da yaşanıyorsa,
VAKİT KAYBETMEDEN ÇOCUK DOKTORUNUZA YA DA BİR ÇOCUK PSİKİYATRİSTİNE BAŞVURMALISINIZ.
Çoğu kez basit kabuslarla karıştırılan bu durum aslında basit kabuslardan biraz daha ağır bir tablodur. Derin uyku sırasında (uyuduktan sonraki ilk üç saat içinde) ortaya çıkar. Genelde 10 ile 30 dakika kadar sürer. Çocukların %1 ila %6sında görülmektedir.
Gece terörünün 6 yaşa kadar olan çocuklarda görülmesi normal kabul edilmektedir. Büyük bir kısmı 12 yaşında ya da ergenlik dönemi sonunda kendiliğinden kaybolmaktadır. Nadiren ergenlik sonrasında da devam ettiği görülmektedir. Ergenlik sonrası devam eden gece terörü durumlarında nörolojiye başvurmanızda fayda vardır.
Gece terörü atağı sırasında çocukta görülenler:
Uykusunda çığlıklar atar, ağlar, bağırır ya da fiziksel saldırganlık gösterebilir.
Çocuk zaman zaman yatakta oturur ve avutulamaz bir şekilde bağırır.
Haykırma, tekmeleme, havayı dövme gibi hareketlerde bulunur.
Çevresi ile iletişime geçmezler. Söylenenleri anlamaz, sorulara yanıt vermez, anneyi babayı tanımaz, sakinleştirilemez.
Etrafındaki kişileri tanımaz ve duymaz.
Uyandırılmaya, sakinleştirilmeye çalışılsa da başarılı olunmaz.
Taşikardi (çarpıntı), hızlı soluk alıp verme, terleme görülür.
Atak bittiğinde çocuk çok kolay bir şeklide uykuya geri döner.
Gözleri açık olsa dahi aslında uyku durumları devam etmektedir.
Neler yapılabilir?
1 haftalık kürü deneyin: Birkaç gün çocuğun uykuya dalmasından ne kadar süre sonra atağın başladığına dikkat edin, atağın başlayabileceği saatten yaklaşık 15 dakika önce çocuğu uyandırın. 5 dakika boyunca tam uyanık vaziyette ve yatağın dışında tutarak sonra tekrar yatırın. 1 hafta boyunca buna devam edin.
Mutlaka bir uyku rutini oluşturun. Uykudan önce beyni çok uyaran eylemlerden kaçının. Mesela uykunun az öncesinde biraz hamur oynayın, resim yapın, ılık bir süt içirin ve dişlerini fırçaladıktan sonra yatağına yatırın. Bunları mutlaka her akşam yapın.
Çocuğun kendisine zarar verebileceği eşya ve ögeleri yatağından uzakta tutun.
Ertesi gün birşey hatırlamayabilir. Onu zorlamayın. Ancak parça parça birşeyler hatırlıyorsa; ona çok basit bir dille, abartıya kaçmadan yaşadığı durumu anlatabilirsiniz. Fakat mutlaka yakında bunun geçeceğini, birçok çocuğun başına geldiğinden ve çok da önemli olmadığından da kısaca bahsetmelisiniz.
Sakin olun. Yanında olun. Yumuşak ses tonuyla konuşup onu sakince yatağına götürmeye çalışın.
Bunları yapmayın!!!
Çocuğu ASLA uyandırmaya çalışmayın.
Çocuk hiçbir şekilde anne-babayı duymaz. Çocuğa yüksek sesle bağırmak, tokat atmak, sarsmak gibi davranışlar atağın daha da şiddetlenmesine sebep olur.
Ne zaman bir uzmana danışmalı ?
Eğer atak gecenin ikinci yarısında yani ilk üç saatten sonra ya da sabaha karşı oluyorsa,
1 haftalık tedaviden sonuç alınmadıysa,
Atak ile beraber başka problemler de yaşıyorsa (alt ıslatma gibi),
Ataklar 40 dakikadan uzun sürüyorsa,
Ataklar sırasında kasılma, gözlerde kayma ya da ağzından salya gelme gibi durumlar da yaşanıyorsa,
VAKİT KAYBETMEDEN ÇOCUK DOKTORUNUZA YA DA BİR ÇOCUK PSİKİYATRİSTİNE BAŞVURMALISINIZ.
