ÇENE KİSTLERİ
Kistin tanımını, içi sıvı ile dolu ve etrafı kapsülle çevrili patolojik doku olarak yapabiliriz. Çene kistleri oldukça sık görülürler ve kemik doku içinde büyüyerek kemik harabiyeti yaratmalarından dolayı klinik olarak çok önemlidirler. Çene kistlerinin büyük kısmı şikayete neden olmaz ve diş tedavisi esnasında çekilen röntgen filmleriyle saptanırlar. Bunun dışında, kistler çok büyük hale ulaştıklarında veya enfekte olduklarında belirti verirler ve çok ciddi şikayetlere neden olurlar.
Çene kistlerinin büyük çoğunluğu alt çeneden köken alırlar. Üst çenede de az sıklıkta olmasına rağmen görülürler. Bu kistlerin önemli bir kısmı diş ve dişle alakalı dokulardan köken alırlar. Kistlerin kaynaklandığı dokunun özelliğine ve kistin tipine bağlı olarak farklı klinik seyirler gösterirler. Yine aynı nedenden dolayı tedavi sonrasında da farklı seyirler olabilir.
Çene kistlerinin tedavisinde ana amaç kist dokusunun tamamıyla kemik içerisinden çıkarılmasıdır. Burada özellikle ‘kisti kazımak’ terimini kullanmadım, çünkü, kazıyarak kist tedavisi doğru ve tam olarak yapılamaz. Mevcut kist dokusunun tamamı (özellikle kapsülü ve yarı sıvı içeriği) cerrahi olarak ince ve nazik tekniklerle vücut dışına çıkarılmalıdır. Kistlerin kaynaklandığı dokuların farklı özelliklerinden dolayı değişik oranlarda nüks ihtimalleri bulunmaktadır. Çene kistlerinin bazı histolojik tiplerinde kistin tamamının çıkarılması tamamen iyileşmeyi sağlasa da bazı kistlerde
(Odontojenik Keratokist) nüks oranı cerrahiden bağımsız olarak %25-60 arasında değişir. Burada önemli olan konuya hakim olup gerekli tedaviyi ve düzenli takipleri yapabilmektir.
Çene kistlerinin cerrahi tedavisi genel anesteziyle tam teşekküllü hastanelerde yapılmalıdır. Muayenehane koşullarında lokal anesteziyle bu ameliyatların yapılması tamamen komplikasyonlara açık girişimlerdir. Operasyon ağız içinden yapılır. Kistin yerleşimine ve büyüklüğüne göre 30 dakika ile 1.5 saat arasında değişen ameliyat süreleri söz konusudur. Ameliyat sonrasında antibiyotik, ağrı kesici ve özellikle gargara kullanımı gerekmektedir. Hasta ameliyat sonrasında aynı gün veya ertesi gün hastaneden taburcu edilir. Aktif iş yaşamına dönmesi vakanın büyüklüğüne göre 2-5 arasında değişir.
Kistin tanımını, içi sıvı ile dolu ve etrafı kapsülle çevrili patolojik doku olarak yapabiliriz. Çene kistleri oldukça sık görülürler ve kemik doku içinde büyüyerek kemik harabiyeti yaratmalarından dolayı klinik olarak çok önemlidirler. Çene kistlerinin büyük kısmı şikayete neden olmaz ve diş tedavisi esnasında çekilen röntgen filmleriyle saptanırlar. Bunun dışında, kistler çok büyük hale ulaştıklarında veya enfekte olduklarında belirti verirler ve çok ciddi şikayetlere neden olurlar.
Çene kistlerinin büyük çoğunluğu alt çeneden köken alırlar. Üst çenede de az sıklıkta olmasına rağmen görülürler. Bu kistlerin önemli bir kısmı diş ve dişle alakalı dokulardan köken alırlar. Kistlerin kaynaklandığı dokunun özelliğine ve kistin tipine bağlı olarak farklı klinik seyirler gösterirler. Yine aynı nedenden dolayı tedavi sonrasında da farklı seyirler olabilir.
Çene kistlerinin tedavisinde ana amaç kist dokusunun tamamıyla kemik içerisinden çıkarılmasıdır. Burada özellikle ‘kisti kazımak’ terimini kullanmadım, çünkü, kazıyarak kist tedavisi doğru ve tam olarak yapılamaz. Mevcut kist dokusunun tamamı (özellikle kapsülü ve yarı sıvı içeriği) cerrahi olarak ince ve nazik tekniklerle vücut dışına çıkarılmalıdır. Kistlerin kaynaklandığı dokuların farklı özelliklerinden dolayı değişik oranlarda nüks ihtimalleri bulunmaktadır. Çene kistlerinin bazı histolojik tiplerinde kistin tamamının çıkarılması tamamen iyileşmeyi sağlasa da bazı kistlerde
(Odontojenik Keratokist) nüks oranı cerrahiden bağımsız olarak %25-60 arasında değişir. Burada önemli olan konuya hakim olup gerekli tedaviyi ve düzenli takipleri yapabilmektir.
Çene kistlerinin cerrahi tedavisi genel anesteziyle tam teşekküllü hastanelerde yapılmalıdır. Muayenehane koşullarında lokal anesteziyle bu ameliyatların yapılması tamamen komplikasyonlara açık girişimlerdir. Operasyon ağız içinden yapılır. Kistin yerleşimine ve büyüklüğüne göre 30 dakika ile 1.5 saat arasında değişen ameliyat süreleri söz konusudur. Ameliyat sonrasında antibiyotik, ağrı kesici ve özellikle gargara kullanımı gerekmektedir. Hasta ameliyat sonrasında aynı gün veya ertesi gün hastaneden taburcu edilir. Aktif iş yaşamına dönmesi vakanın büyüklüğüne göre 2-5 arasında değişir.
