Bartolin ( Bartholin ) Kisti ve Tedavisi
Bartholin bezleri vajinanın(döl yolunun) girişinin her iki yanında yer almış organlardır.
Vajen girişinin ıslanmasını sağlayan kaygan bir sıvı salgılarlar, seksüel bir uyarı ile bu artar bunun esas amacı penisin vajinaya girişini kolaylaştırmaktır. Salgı yapan bezi bir kese olarak düşünün, eğer bezin vajinaya salgıyı akıttığı kanalında herhangi bir sebeple tıkanma olursa tıkanıklığın arkasında kesenin içi bez salgısı ile dolar ve kist meydana gelir. Kesedeki bezler salgı üretimine devam ederler ve içi boşalamayan kese şişmeye başlar ve genelde ağrı yapar. Bu kanalın ağzı genelde mikrop kaparak iltahap oluşturur ve kapanır, kızarıklık ve ağrı olur , ateş yapabilir..
Kist büyüklüğü değişebilir, küçük olabilir, bir yumurta büyüklüğünde de olabilir. Kistin içine mikrobik yerleşebilir, buna da bartholini absesi denir.
Genelde ilk belirti vajen girişinde tek yanlı ağrısız şişliktir. Bu şişlik hareket sırasında, yürürken, otururken sevişirken rahatsızlık yaratabilir, ağrı yapabilir. Eğer mikrop içeriye de yayılmışsa şiş olan kısımda kızarıklık, sıcaklık olur, hassasiyet oluşur. Eğer ilerler ve tedavi edilmezse dayanılmaz bir ağrı verir ve sonunda dayanılmaz hale gelince kişi acilen doktora başvurur.
Neden olur?
-Genelde mikroplar neden olur,
-Vajinal bölgede olmuş bir çarpma, zedelenme
-Vajinada yapılan bazı ameliyatlar sonrasında
-Vaginada olmuş veya halen devam eden enfeksiyonlar
-Kanser. Çok nadir olarak bazı kanser vakalarında (genelde 40 yaş üzeri)
Korunmak için ne yapılabilir?
Bu durumun olmasını önlemek için temizliğe ve hijyene dikkat etmek gerekir, yeni partnerle prezervatifsiz seks yapmamak, akıntınız varsa hemen doktora baş vurmak, büyük tuvalet sonrası silinmede arkadan öne doğru silinmeyip büyük tuvaletin vajene bulaşmamasını önlemek ve düzenli doktor kontrolünde olmak faydalıdır.
Tedavi:
Yapılacak tedavi kistin büyüklüğüne, ağrılı olup olmadığına veya mikrop kapıp kapmadığına göre değişir. Eğer ağrı ve kızarıklık yoksa tedavi verilmez ve kistin zamanla büyüyüp büyümediği, rahatsızlık verip vermediği izlenir. Gerekirse uygun antibiyotik verilir. Abse gelişirse şişliğin iç tarafından ufak bir cilt kesisi yapılır, içerideki iltahap akıtılır. Bu durumda antibiyotik de verilir.
Tekrarlayan kist enfeksiyonlarında veya kist rahatsızlıklara yol açtığında, hekim tarafından kist üzerine küçük bir kesi yapılır, ve yeniden kanal oluşunu sağlamak için bazen bu kesinin ağzı açık bırakılabilir. Bu işlem genellikle hekim ofisinde ve lokal anestezi ile yapılabilir. Daha büyük cerrahi işlem nadiren gerekir.
İyileşme 10 gün kadar sürer. Kist bazen tekrar edebilir, tekrar aynı tedavi uygulanır. Tekrarlayan kistlerde veya ilk tedavi olarak bartolin bezinin tamamen cerrahi olarak çıkarılmasıda sorunun çözümünde uygulanmaktadır.
Bartholin bezleri vajinanın(döl yolunun) girişinin her iki yanında yer almış organlardır.
Vajen girişinin ıslanmasını sağlayan kaygan bir sıvı salgılarlar, seksüel bir uyarı ile bu artar bunun esas amacı penisin vajinaya girişini kolaylaştırmaktır. Salgı yapan bezi bir kese olarak düşünün, eğer bezin vajinaya salgıyı akıttığı kanalında herhangi bir sebeple tıkanma olursa tıkanıklığın arkasında kesenin içi bez salgısı ile dolar ve kist meydana gelir. Kesedeki bezler salgı üretimine devam ederler ve içi boşalamayan kese şişmeye başlar ve genelde ağrı yapar. Bu kanalın ağzı genelde mikrop kaparak iltahap oluşturur ve kapanır, kızarıklık ve ağrı olur , ateş yapabilir..
Kist büyüklüğü değişebilir, küçük olabilir, bir yumurta büyüklüğünde de olabilir. Kistin içine mikrobik yerleşebilir, buna da bartholini absesi denir.
Genelde ilk belirti vajen girişinde tek yanlı ağrısız şişliktir. Bu şişlik hareket sırasında, yürürken, otururken sevişirken rahatsızlık yaratabilir, ağrı yapabilir. Eğer mikrop içeriye de yayılmışsa şiş olan kısımda kızarıklık, sıcaklık olur, hassasiyet oluşur. Eğer ilerler ve tedavi edilmezse dayanılmaz bir ağrı verir ve sonunda dayanılmaz hale gelince kişi acilen doktora başvurur.
Neden olur?
-Genelde mikroplar neden olur,
-Vajinal bölgede olmuş bir çarpma, zedelenme
-Vajinada yapılan bazı ameliyatlar sonrasında
-Vaginada olmuş veya halen devam eden enfeksiyonlar
-Kanser. Çok nadir olarak bazı kanser vakalarında (genelde 40 yaş üzeri)
Korunmak için ne yapılabilir?
Bu durumun olmasını önlemek için temizliğe ve hijyene dikkat etmek gerekir, yeni partnerle prezervatifsiz seks yapmamak, akıntınız varsa hemen doktora baş vurmak, büyük tuvalet sonrası silinmede arkadan öne doğru silinmeyip büyük tuvaletin vajene bulaşmamasını önlemek ve düzenli doktor kontrolünde olmak faydalıdır.
Tedavi:
Yapılacak tedavi kistin büyüklüğüne, ağrılı olup olmadığına veya mikrop kapıp kapmadığına göre değişir. Eğer ağrı ve kızarıklık yoksa tedavi verilmez ve kistin zamanla büyüyüp büyümediği, rahatsızlık verip vermediği izlenir. Gerekirse uygun antibiyotik verilir. Abse gelişirse şişliğin iç tarafından ufak bir cilt kesisi yapılır, içerideki iltahap akıtılır. Bu durumda antibiyotik de verilir.
Tekrarlayan kist enfeksiyonlarında veya kist rahatsızlıklara yol açtığında, hekim tarafından kist üzerine küçük bir kesi yapılır, ve yeniden kanal oluşunu sağlamak için bazen bu kesinin ağzı açık bırakılabilir. Bu işlem genellikle hekim ofisinde ve lokal anestezi ile yapılabilir. Daha büyük cerrahi işlem nadiren gerekir.
İyileşme 10 gün kadar sürer. Kist bazen tekrar edebilir, tekrar aynı tedavi uygulanır. Tekrarlayan kistlerde veya ilk tedavi olarak bartolin bezinin tamamen cerrahi olarak çıkarılmasıda sorunun çözümünde uygulanmaktadır.
