İnfertilite yalnızca anne olmak isteyen kadının değil aynı zamanda ailesi ve yakın çevresi için de oldukça zor bir durum.
Op. Dr. Halit Fırat Erden
Tüp Bebek, Üreme İmmünolojisi ve Cerrahisi Uzmanı
Hem kariyer yapmak hem de anne olmak isteyen kadınların sayısı günümüzde hızla artmaktadır. Bu durum anne olmaya çalışan kadınları infertilite sorunu ile karşı karşıya bırakır. Çünkü yaşam şekli, beslenme ve yaş kadının gebe kalmasını zorlaştıran tehlikeli üçlü. Sorunun görünmeyen diğer kısmını bu kadınlara destek olmaya çalışan yakın çevresi oluşturur.
‘Çocuklar zaten birer kabus, hayat onlarsız daha iyi olacak.’
İnfertilite ile mücadele ederken anne adayına en sık söylenen moral cümlesi: Çocuksuz hayat daha güzel. Daha rahat, bütün gece rahat uyuyorsun, paranı kendin için harcayacaksın gibi moral verici sözler anne olmak isteyen kadın için yıkım olabilir. Çünkü o kadının tek hayali var; özlemini duyduğu çocuğu bir an önce kucağına almak…
Bunun yerine: Çocuğunuzun yaptığı olumlu şeylerden bahsedin.
‘Endişelenme, olacak, biliyorum.
Bu cümle tehlikelidir çünkü ‘kadının çocuk sahibi olmama ihtimali de vardır!’ Fertilite sorunu büyük ve çözümsüz olabilir. Soruna olumlu yaklaşmak, moral vermek isteği çok insancıl.
Bunun yerine: Olumsuz olmadan gerçekçi olun ve tahmin yürütmeyin. Fikir, duygu ve yorumları bir kenara bırakın. Dinleyici olun. Yapılabilecek en önemli şey, yardıma hazır olduğunuzu açıkça belli edip onlara karışmamak. Önerileriye gereksinim duyduklarında kendileri soracaktır. 3. ‘Onuncu tüp bebek denemesinde hamile kaldı!’ Yoğun tedavi süreci; iğne, kan testi ve diğer zor işlemler. Bunun bir de maddi tarafı var. Kadın hayatının büyük bir kısmını yoğun infertilite tedavileri ile geçirirken birçok kadın ‘ ben yapamazdım’ diyebilir.
Bunun yerine: Doktora giderken eşi gelemeyen arkadaşınıza beraber gitmeyi teklif edin. Beraber gülüp ağlayabileceğiniz bir arkadaş her şeyi biraz daha dayanabilir kılar. 4. Biliyorum tatilde hamile kalacaksın.’ ‘Rahatlarsan olur’ cümlesinin sempatikleştirilmiş söylemi: tatilde hamile kalırsın. Stres infertilitede başarıyı olumsuz etkileyen önemli bir faktör. Bazen dinlenmiş olmak işe başarıyı getirebilir. Ancak, çoğu zaman anne olmaya çalışan kadın için ‘rahatla’ önerisi sinir bozucudur.
Bunun yerine: Bir akşam eğlence planı yapın. İnfertil kadınlar için rahatlamak zor olabilir ama eğlenmek, moral eğlencesi yapmak her zaman faydalıdır. 5. ‘Evlat edinebilirsin.’ Umudunu kesen anne adayları için evlat edinmeye doğru giden tünel uzun ve zorlu olabilir. Çünkü tüp bebek tedavisinde çocuk sahibi olunacağına dair bir garanti yoktur. Bunun yerine: Arkadaşınızın bu konuda konuşmaktan fazla hoşlanmadığını hissediyorsanız konuşmayın. Güncel konularda sohbet edin.
6. ‘Onun hamile olduğunu üzülürsün diye söylemedim’ İnfertilite sorunu yaşayan bazı kadınlar başkalarının hamile olduğunu duymak istemeyebilir. Çevresindekilerin hamileliğe dair haberler verme konusunda tedbirli davranmaları, acıyan gözlerle bakmaları canlarını daha fazla yakar.
Bunun yerine: Arkadaşınız için zor da olsa destek olmak için yanında olun. Ona asla acımayın. 7. ‘Allah böyle istiyor’ Bazı kadınların anne olmasına yalnızca daha kudretli bir varlık yardımcı olabilir. Ama bunu duymak anne adayına durumunun umutsuz olduğunu hissettirebilir.